W Dzień Seniora PAP rozmawiał z Judytą Samul-Jastrzębską, internistą, specjalistą geriatrii. Jej zdaniem, do starzenia można się przygotować w taki sposób, żeby w dobrej kondycji dożyć co najmniej do 120 lat. Jednak, jak zauważa specjalistka, nie nasza metryka świadczy o naszym wieku, tylko to, jak się czujemy i jak bardzo jesteśmy aktywni.
„Kijki w dłoń” – wzywa geriatra i wyjaśnia, że ten sposób aktywności jest lepszy niż jazda na rowerze czy marsze. Oficjalna definicja Światowej Organizacji Zdrowia jako punkt początkowy dla starości określa 60. rok życia, choć wiele osób w tym wieku mogłoby się oburzyć, bo nie czują się jeszcze seniorami.
Natomiast moim zdaniem wieku nie powinniśmy określać tylko za pomocą metryki, ale przede wszystkim samopoczucia, jak też wieku biologicznego – myślę, że to jest najlepszy miernik starości. Właśnie ów wiek biologiczny, czyli to, w jaki sposób się starzejemy, w jaki sposób starzeją się nasze narządy, nasze komórki.
Medycyna stylu życia
Starzenie się jest bardzo indywidualną kwestią, gdyż niektóre osoby już w wieku 60 lat są mocno obciążone chorobami, wymagają pomocy swoich bliskich, a jednocześnie mamy wspaniałe przykłady 80- czy nawet 90-latków, którzy fantastycznie funkcjonują, są aktywni społecznie, sportowo, mają dobrą kondycję i nie są schorowani. Zdecydowanie tak i tutaj nasz styl życia ma fundamentalne znaczenie. Jestem zdecydowaną entuzjastką medycyny stylu życia, która opiera się na pięciu filarach, na działaniach, które możemy podjąć my sami.
- Dieta
- Aktywność fizyczna
- Zdrowy sen
- Unikanie nałogów
Używek także, muszę panią zmartwić. Najpopularniejsze to i alkohol – każda ich ilość jest niekorzystna dla zdrowia. Kiedyś mówiło się, że pewna niewielka ilość alkoholu może być korzystna dla zdrowia, natomiast dzisiaj już wiemy, że nawet te niewielkie ilości dla zdrowia korzystne nie są.
Elastyczność w odżywianiu
W sposobie odżywiania należy zachować pewną elastyczność i zadbać o zbilansowanie składników odżywczych. Za korzystny sposób odżywiania uważa się ten, który dominuje nad Morzem Śródziemnym – dużo liściastych warzyw, roślin strączkowych i owoców plus wszelkie morskie stworzenia (oczywiście, jeśli ktoś nie jest na nie uczulony), tłuszcze roślinne, jak oliwa z oliwek lub olej rzepakowy.
Suplementy i senolityki
W dzisiejszym świecie wielu z nas stosuje lub poszukuje różnych suplementów, a warto podkreślić, że naturalne cząsteczki przeciwstarzeniowe, tzw. senolityki, do których należy m.in. kwercetyna obecna w czerwonej cebuli, papryce, jagodach i borówkach czy kurkumina, możemy znaleźć na talerzu, oczywiście jeśli o to zadbamy.
Aktywność fizyczna a funkcje poznawcze
Z badania naukowców z University College w Londynie wynika, że aktywność fizyczna we wszystkich badanych punktach czasowych wiązała się z istotnie lepszym zachowaniem funkcji poznawczych w wieku 69 lat, zarówno w zakresie pamięci, fluencji słownej, jak i szybkości przetwarzania informacji.
Pielęgnacja skóry w starszym wieku
Starzeje się ona na dwa sposoby. Z jednej strony mamy do czynienia z procesem naturalnym, związanym z wiekiem, tzw. wewnątrzpochodnym starzeniem się skóry, a z drugiej strony mamy do czynienia z fotostarzeniem, które odpowiada aż za 80 proc. niekorzystnych zmian – np. za pojawianie się zmarszczek.
- Promieniowanie UVA
- Promieniowanie UVB
Dlatego warto zadbać o odpowiednią fotoprotekcję. Zarówno osoby młode, jak i seniorzy, powinni stosować kremy z filtrem. Zwłaszcza w okresach najbardziej gorących, bo chociaż promienie słoneczne są potrzebne do syntezy witaminy D3, bardzo ważnej chociażby dla układu odpornościowego, to długie przebywanie w słońcu, zwłaszcza kiedy jest ono w zenicie, jest niekorzystne.
Brodawki łojotokowe
Przyczyn może być wiele. Zmiany wirusowe stwierdza się częściej u osób starszych między innymi z powodu starzenia się układu odpornościowego. Brodawki łojotokowe częściej występują u osób z zaburzonym metabolizmem komórkowym.
Szczepienia dla seniorów
Według Narodowego Funduszu Zdrowia w Polsce do geriatry może zgłosić się każda osoba, która ukończyła 60. rok życia. Konieczne jest skierowanie od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Niestety, większość pacjentów trafia do specjalisty z tej dziedziny za późno, gdyż z różnych powodów.
Podsumowanie
Finale życia czeka nas wszystkich, pozostaje pytanie, w jakim będziemy stanie i kiedy to nastąpi. Niektórzy naukowcy za tą granicę uznają 120. rok życia, być może uda się ją jeszcze przesunąć. Najstarszą osobą na świecie o udokumentowanej historii była Francuzka Jeanne Calment, która urodziła się w 1875 r. i przeżyła 122 lata i 164 dni i wydaje się, że nasze rezerwy biologiczne pozwalają na dożycie tego właśnie wieku.