Jakie konsekwencje ma ustalenie rozdzielności majątkowej dla dziedziczenia?

Umowa małżeńska majątkowa, potocznie nazywana intercyzą, to umowa, która reguluje między małżonkami stosunki majątkowe w inny sposób, niż ustawowy ustroj majątkowy. Najczęściej intercyza jest równoznaczna z umową majątkową. Można ją zawrzeć w formie przed zawarciem małżeństwa, a także w dowolnym momencie jego trwania.

Umowa małżeńska majątkowa może rozszerzyć lub ograniczyć wspólność majątkową, a także ustanowić rozdzielność. Jeśli mówimy o tym ostatnim, najpopularniejszym rozwiązaniu, to zapewnia ono majątek własny każdemu z małżonków. W takim przypadku nie istnieje wspólność majątkowa, a jedynie własność indywidualna i ewentualnie współwłasność poszczególnych nieruchomości czy ruchomości.

Ustroj majątkowej współności majątkowej

Ustroj majątkowej współności majątkowej może mieć nie tylko wpływ na codzienność małżonków, ale również kwestie związane z dziedziczeniem. Warto wiedzieć, że wszelkie przedmioty i prawa majątkowe, które są nabywane przez jednego z małżonków w drodze dziedziczenia, nie wchodzą do wspólności majątkowej, a stanowią jego majątek osobisty. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy spadkodawca w ostatniej woli zadecydował inaczej.

Jeśli małżonkowie nie mają i jeden z nich umrze, dochodzi do powstania wspólności udziałowej. Do tej pory wspólny majątek dzielony jest na poł. Połowa przypada żyjącemu małżonkowi, a druga połowa podlega dziedziczeniu, np. przez dzieci. Tutaj ponownie wyjątkiem jest sytuacja, gdy istnieje testament — zmarły małżonek mógł przed śmiercią zadecydować, aby całość wspólności majątkowej przeszła na własność drugiego małżonka.

1. Jeśli małżonkowie na dowolnym etapie małżeństwa postanowili podpisać umowę ustanawiającą rozdzielność majątkową, posiadają od siebie odrębność majątkową.
2. W takim przypadku majątek uzyskany przed wstąpieniem w związek małżeński, jak i ten uzyskany już w trakcie trwania małżeństwa, pozostaje wyłączną własnością żony lub męża.

Dziedziczenie i brak testamentu

W pierwszej kolejności po śmierci małżonka brany jest pod uwagę testament: jeśli istnieje, majątek zmarłego jest rozdysponowany zgodnie z jego wolą. Jeśli testamentu nie ma, przeprowadzane jest tzw. dziedziczenie ustawowe. W pierwszej kolejności na mocy ustawy dziedziczącymi są małżonkowie, a majątek przypada im w częściach równych. Ważną zmienną jest fakt, że małżonkowi nie może przypaść mniej niż 25 proc. całości spadku.

A co w sytuacji, gdy oboje małżonkowie posiadający odrębność majątkową, ale jedno z nich otrzymuje spadek od krewnego? W takim przypadku, podobnie jak w sytuacji wspólności majątkowej, spadek ten wchodzi w skład majątku osobistego osoby, która go odziedziczyła. Dziedziczyć można nie tylko majątek, ale również długi.

Adwokaci przestrzegają przed brakiem testamentu a rozdzielnością majątkową, szczególnie w przypadku nieruchomości. Przy ustanowionej rozdzielności, zazwyczaj małżonkowie posiadają równymi udziałami w zamieszkiwanej nieruchomości, jednak niekiedy może być to stosunek 40:60 procent lub inny.

1. Jeśli jeden z małżonków umrze, nie pozostawiając po sobie testamentu, jego część własności zostanie podzielona po równo między żyjącego małżonka i dzieci.
2. W takim przypadku może okazać się, że nieruchomość zamieszkiwana przez pozostającego przy życiu męża czy żonę jest własnością 2-3 osób i nie zawsze jest możliwe dalsze mieszkanie wdowy lub wdowca w tym miejscu.

Podsumowanie

Najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest zatem stworzenie i zapisanie w nim, co ma się wydarzyć z poszczególnymi częściami majątku, w tym z własnością nieruchomości. Decydując się na intercyzę, warto również przewidzieć kwestie związane z dziedziczeniem, zwłaszcza kluczowych nieruchomości. W ten sposób można oszczędzić partnerowi wielu trudnych formalności, gdyby pozostał sam.