„`html
W ostatnim czasie towarzystwa funduszy inwestycyjnych zdecydowały się na podniesienie stałych opłat, co jest efektem poprawy sytuacji na rynkach obligacji. Sektor TFI wykazuje rosnące zyski — w pierwszym kwartale tego roku instytucje te osiągnęły 255 mln zł, co oznacza wzrost o 39% w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku. Przewiduje się, że zysk całoroczny wyniesie około 1 mld zł, podczas gdy w całym 2023 roku sektor ten uzyskał 801 mln zł. To naturalna konsekwencja wzrostu aktywów pod zarządzaniem, napędzanego zarówno wyższymi wycenami na rynkach akcji, obligacji oraz surowców, jak i miliardowymi wpłatami klientów do funduszy.
Wzrost opłat za zarządzanie funduszami krótkoterminowymi
Według najnowszych danych TFI stopniowo zwiększają opłaty za zarządzanie funduszami papierów dłużnych krótkoterminowych, będącymi obecnie jednymi z najczęściej wybieranych przez inwestorów produktów. Takie działanie rekompensuje spadki przychodów z opłat za zarządzanie innymi kategoriami funduszy, przede wszystkim akcyjnymi. Wcześniejsza regulacja Ministerstwa Finansów wymusiła systematyczne obniżanie opłat, docelowo nawet do poziomu maksymalnie 2%, co miało podnieść konkurencyjność krajowych funduszy wobec produktów pasywnych.
Jeszcze kilka lat temu niektóre fundusze akcyjne pobierały za zarządzanie ponad 4%. Raporty wskazują, że w ostatnich latach, szczególnie w funduszach akcyjnych i mieszanych, średnie stawki opłat faktycznie spadały. Między 2018 a 2022 rokiem koszty w funduszach akcyjnych obniżyły się z 3,2% do 1,7%, w mieszanych z 2,3% do 1,3%, a w dłużnych z 1,4% do 1%.
Zmiany w otoczeniu rynkowym i reakcje instytucji
Dynamika opłat oraz skala ich zmian zależą w dużej mierze od segmentu funduszy oraz sytuacji rynkowej. Po okresie pandemii, kiedy banki centralne zdecydowanie obniżały stopy procentowe, fundusze obligacji zarówno krótkoterminowych, jak i długoterminowych ponosiły straty — czasem sięgające dwucyfrowych poziomów w przypadku tych drugich.
Obecnie jednak aktywa pod zarządzaniem dynamicznie rosną — z początku 2020 roku, gdy fundusze dłużne miały aktywa rzędu 113 mld zł (z tego 58 mld w funduszach krótkoterminowych), do końca lipca łączna wartość aktywów funduszy dłużnych wzrosła do 183,4 mld zł, z czego w funduszach krótkoterminowych ulokowano łącznie 112 mld zł. Wzrost aktywów napędzany jest zarówno korzystnymi wynikami inwestycyjnymi, jak i napływem środków, który od początku roku osiągnął prawie 22 mld zł.
Porównanie opłat i wyników wybranych funduszy
Eksperci branżowi podkreślają, że nie przewiduje się dalszych podwyżek opłat, zwłaszcza przy rosnącej skali biznesu. W opinii zarządzających funduszami pasywnymi, wzrost aktywów powinien raczej sprzyjać obniżkom kosztów.
Według klasyfikacji funduszy dłużnych, opłaty za zarządzanie funduszami obligacji krótkoterminowych często sięgają około 1%, choć na rynku można znaleźć rozwiązania z niższymi opłatami, np. na poziomie 0,5%. Przykładem funduszu o wyższych kosztach jest Millennium Obligacji Klasyczny pobierający 1,2%, co wyróżnia go negatywnie na tle konkurencji — w tym roku jego wynik jest niższy od grupowej średniej o 0,2 pkt proc., a na przestrzeni pięciu lat o niemal 2,5 pkt proc.
Znaczenie wysokości opłat i innych czynników
Fundusze obligacji o dłuższym okresie zapadalności pobierają zazwyczaj wyższe opłaty, dochodzące nawet do 1,5% rocznie. Wśród takich funduszy można znaleźć zarówno liderów z wysokimi stopami zwrotu, jak też produkty, które mimo wysokich opłat osiągają niższe wyniki od średniej grupowej w dłuższym okresie.
Należy pamiętać, że wysokość opłaty za zarządzanie jest tylko jednym z czynników wpływających na wyniki inwestycyjne. Dla inwestorów kluczowe jest dopasowanie funduszu do poziomu akceptowanego ryzyka i preferowanej strategii inwestycyjnej. Niektóre fundusze stosują dźwignię finansową, która może zwiększać potencjalne zyski, ale również ryzyko strat.
Podsumowanie trendów w opłatach i efektywności funduszy
Podsumowując, choć opłaty za zarządzanie funduszami papierów dłużnych krótkoterminowych wzrosły w ostatnim czasie, nie należy oczekiwać dalszych podwyżek w najbliższym okresie. Trendy rynkowe wskazują na wzrost aktywów oraz zainteresowania tym segmentem, jednak skuteczność funduszy zależy od wielu czynników, z których wysokość stałej opłaty stanowi tylko jeden z elementów.
„`
About the Author
